Spis treści
- Czy istnieje definicja domu szeregowego
- Od kiedy buduje się domy szeregowe
- Preferencje związane z szerokością geograficzną
- Architektura w różnych częściach świata
- Jakie domy szeregowe preferują Polacy
- Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Popularne od dawna domy szeregowe można spotkać we wszystkich zakątkach świata. Występują zarówno w krajach rozwiniętych, jak i trzeciego świata – mało tego, nawet u plemion, u których od setek lat architektura się nie zmieniła. Można je zobaczyć u Indian w Amazonii, ale też na drugim końcu świata, w Nowej Gwinei. W takich dotąd dzikich miejscach zabudowa szeregowa powstaje zwykle nad rzeką, często na palach. Wynika to z pragmatyzmu i oszczędności materiału, na co wpływa dzielenie ścian poszczególnych izb.
Czy istnieje definicja domu szeregowego
Istnieje intuicyjna definicja, na podstawie której przyjmujemy, że domy szeregowe po prostu ustawione są w szeregu. Współczesna architektura zakłada jednak ich dodatkowe cechy, chociaż umownie i nie zawsze jednoznacznie. Domy takie muszą być połączone ścianami, jednak wiele konstrukcji szeregówek nie spełnia tego kryterium, a też wielu architektów się z nim nie zgadza.
Niektórzy twierdzą, że musi to być po prostu rząd domów, które stanowią architektoniczną całość, czyli zostały zaplanowane i zbudowane na podstawie jednego projektu. Odróżniają się w ten sposób od tzw. bliźniaków, które również mają wspólne ściany. Jednak ścian wspólnych nie muszą posiadać, bo może je łączyć np. garaż.
Nie rozstrzygając problemów definicyjnych, wyłącznie na potrzeby tego artykułu, przyjmujemy, że domy szeregowe to domy ze sobą połączone. W ten sposób łatwiej będzie odnaleźć je na świecie.
Od kiedy buduje się domy szeregowe
Domy szeregowe, które kojarzymy wszyscy z jednakowymi, połączonymi ze sobą budynkami, zaczęły powstawać już w XV wieku w Europie. Za jeden z najznamienitszych przykładów pochodzących z Europy uznaje się szeregówki angielskie Vicar’s Close zbudowane w 1430 roku, a także zbudowany w 1612 rząd domostw na Place des Vosges w Paryżu.
Nieco później omawiane konstrukcje zagościły w Ameryce Północnej. W międzyczasie zaczęły się również pojawiać w Ameryce Łacińskiej oraz Australii. W XIX wieku nie było już kontynentu bez domów w zabudowie szeregowej.
Preferencje związane z szerokością geograficzną
Do dzisiaj jednak architekturę w największym stopniu narzucają klimat i tradycja. W chłodnym klimacie, czyli w przykładowej Skandynawii, ale również w Kanadzie i na północy Rosji, buduje się domy z drewna.
W klimacie umiarkowanym oraz ciepłym dominuje cegła i beton. W krajach o klimacie tropikalnym również preferuje się model „betonowy”. Występuje tu więc niewiele różnic przez wzgląd na niewielką ilość budowlanych opcji, inaczej jest już jednak w przypadku stylów architektonicznych.
Architektura w różnych częściach świata
Biorąc pod uwagę wpływ szerokości geograficznej, domy w zabudowie szeregowej odznaczają się pewnymi typowymi cechami. Należy jednak przyznać, że obecnie, w zglobalizowanym świecie, różnice te się zacierają. Czasami wpływa na to moda, czasami chęć skorzystania z architektonicznego dziedzictwa mieszkańców innego kontynentu.
Dzieląc świat na sfery klimatyczne oraz biorąc pod uwagę tradycję, można zauważyć, że:
- na północy, tam gdzie w ciągu roku jest mało światła słonecznego, preferuje się duże okna,
- na południu, w klimacie tropikalnym przeciwnie, wpadające do pomieszczeń słońce je przegrzewa, a gdy nie ma klimatyzacji jest to trudne do zniesienia,
- w dużych aglomeracjach współczesne szeregówki mają niewiele przestrzeni zewnętrznej i często wychodzi się z nich wprost na ulicę – dotyczy to architektury wszystkich krajów zachodnich,
- większość takich budynków we wszystkich stronach świata uwzględnia przynajmniej jedno piętro nad parterem,
- styl kolonialny charakterystyczny jest dla Ameryki Północnej i Południowej – poddasze często wsparte jest ozdobnymi kolumnami,
- na wszystkich kontynentach dominują spadziste dachy, zatem budynki mają często strych lub dodatkowe pomieszczenia mieszkalne (nowoczesne projekty uwzględniają również dachy płaskie),
- balkony to standard, lecz tarasy występują rzadko bez względu na szerokość geograficzną,
- w większości miejsc świata budynki połączone są ze sobą ścianami, rzadziej garażami lub posiadają wolną przestrzeń poza lokalami skrajnymi,
- zainteresowanie takim budownictwem nieustannie wzrasta na całym świecie i ma ono coraz wyższy standard – m.in. tworzy się baseny dla wszystkich mieszkańców oraz infrastrukturę handlową i rozrywkową.
Domy szeregowe stają się obecnie synonimem luksusu, tym bardziej, że o taki ich charakter dbają deweloperzy. W większości krajów nadal pozostają tańsze od domów wolnostojących, co dodatkowo zwiększa ich popularność.
Jakie domy szeregowe preferują Polacy
Nie przeprowadzono w ostatnich latach badań dotyczących preferencji Polaków dotyczących domów szeregowych, jednak z naszych obserwacji wynika, że Klienci poszukują coraz częściej domów szeregowych o niewielkim metrażu. Do najpopularniejszych należy 60 – 80 metrów kwadratowych. Wydaje się to uzasadnione ekonomicznie.
Metraż taki jest rzadko spotykany w domach wielorodzinnych i dlatego szeregówki są tańsze, ale jednocześnie jest w nich znacznie wyższy komfort i metraż niż w blokach czy kamienicach. Dodatkowo większość polskich rozwiązań oferuje garaż, a także ogródek na tyłach domu. Wszystkie te cechy są ważne, ponieważ pozwalają odczuć, że właściciel wreszcie jest „na swoim” i ma własną posesję, nieraz naprawdę sporych rozmiarów.
Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Czym jest dom szeregowy?
Domy szeregowe to budynki ustawione w szeregu, często ze sobą połączone. Tradycyjnie, takie domy mają wspólne ściany, ale mogą być też połączone innymi elementami jak garaże.
Kiedy zaczęto budować domy szeregowe?
Budowa domów szeregowych rozpoczęła się w Europie już w XV wieku. Pierwsze przykłady to m.in. Vicar’s Close w Anglii czy Place des Vosges w Paryżu.
Jakie są cechy domów szeregowych na różnych szerokościach geograficznych?
Domy szeregowe dostosowują się do lokalnego klimatu i tradycji. W chłodnych regionach dominuje drewno, w ciepłych – cegła i beton, a w krajach tropikalnych – głównie beton.
Jak architektura domów szeregowych dostosowuje się do różnych części świata?
Na całym świecie domy szeregowe mogą mieć różne cechy, ale wspólnym elementem są zazwyczaj połączone ściany. W zależności od regionu, mogą mieć duże okna, balkony, tarasy, czy spadziste dachy.
Jakie cechy domów szeregowych są preferowane przez Polaków?
Polacy najczęściej wybierają domy szeregowe o metrażu 60-80 m², które są ekonomicznie uzasadnione. Preferowane są także dodatkowe cechy jak garaż czy ogródek.